Το μεγάλο «μπαμ»!

ethnos.gr

φωτογραφία
Φανταστείτε την εικόνα: η σκανδάλη πιέζεται και αντί για το αναμενόμενο μπαμ ακούγεται ένα μεταλλικό κλικ. Μετά τρία δευτερόλεπτα ακούγεται μια τρομακτική έκρηξη και το όπλο διαλύεται!.

Πρόκειται για το φαινόμενο της έκρηξης μέσα στην κάννη που είναι, ευτυχώς, σπανιότατο... Επειδή όμως παρουσιάζει την αρχική ένδειξη της βραδείας ανάφλεξης, να πούμε κάτι και γι' αυτό.

Η διαδικασία ασφαλείας ορίζει ότι σε περίπτωση που δεν γίνει άμεση ανάφλεξη της πυρίτιδας, το όπλο στρέφεται προς μια ασφαλή κατεύθυνση, μετράμε αργά μέχρι το δέκα, και μετά ανοίγουμε το όπλο. Αυτά διότι είναι γνωστό το φαινόμενο της βραδείας ανάφλεξης του καψυλίου, που μπορεί να πάρει κάποια δευτερόλεπτα να πυροδοτήσει την πυρίτιδα. ΠΟΤΕ λοιπόν μην ανοίξετε το όπλο αμέσως μετά από μια αφλογιστία!

Στα ραβδωτά όπλα είναι γνωστό ότι η ελλιπής γόμωση πυρίτιδας που αφήνει κενό στον κάλυκα μπορεί να οδηγήσει σε έκρηξη και όχι καύση της πυρίτιδας. Στα φυσίγγια του λειόκαννου δεν υπάρχει χώρος για να εμφανιστούν οι συνθήκες αυτές. Ούτως ή άλλως, ο τρόπος που γεμίζονται τα φυσίγγια -με συμπίεση του βύσματος πάνω στην πυρίτιδα- δεν επιτρέπει κενά μέσα στον κάλυκα. Στις χαμηλές γομώσεις ραβδωτού, αντιθέτως, η πυρίτιδα δεν γεμίζει τον κάλυκα και αφήνει κενά. Γι' αυτό στο εξωτερικό, όσοι γεμίζουν φυσίγγια ραβδωτού καλούνται να συμπληρώνουν το κενό με ειδικό βαμβάκι.

ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ;

Οι πιθανότητες της έκρηξης είναι, ευτυχώς, ελάχιστες. Ομως επειδή έχει συμβεί -και άρα μπορεί να ξανασυμβεί- αν τύχει να έχετε μια αφλογιστία και ακούσετε το κλικ, εφαρμόστε όσα λένε οι κανόνες ασφαλείας.

  • Κατεβάστε το όπλο από τον ώμο και κρατήστε το στόμιο προς μια ασφαλή κατεύθυνση (και αυτό σημαίνει προς το έδαφος).
  • Κρατήστε το όπλο με τη ράχη μακριά από το σώμα σας. Η πάνω μεριά του όπλου είναι πιο αδύνατη από την κάτω και θα υποχωρήσει πρώτη σε περίπτωση έκρηξης.
  • Περιμένετε τουλάχιστον δέκα δευτερόλεπτα πριν ανοίξετε το όπλο.
  • Οταν το ανοίξετε κρατήστε το έτσι ώστε ο κάλυκας να είναι μακριά από το σώμα σας.
Ομως, το φαινόμενο της "έκρηξης" έχει παρατηρηθεί παντού όπου υπάρχουν λειόκαννα όπλα (και δεν πρόκειται για απλή ρήξη κάννης).

Η ρήξη κάννης από έμφραξη, είτε αυτή είναι από ξένο σώμα που εισέρχεται από το στόμιο (χιόνι, λάσπη, κλαράκια κλπ.) είτε από μέρη του φυσιγγίου (τμήμα κάλυκα, βύσμα), έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Πρώτα συμβαίνει η διόγκωση της κάννης πριν από το σημείο έμφραξης και μετά η ρήξη, συνήθως με τη μορφή ενός σκισίματος του μετάλλου...

Η ρήξη κάννης σπάνια τραυματίζει, διότι δεν έχει θραύσματα. Με το σκίσιμο της κάννης τα αέρια εκτονώνονται προς τα πλάγια και χάνουν την ενέργειά τους σε λίγα εκατοστά.

Μία θεωρία...

Υπάρχει όμως και η άλλη ρήξη, από την υπερβολική πίεση της θαλάμης. Εδώ βέβαια δεν υπάρχει έμφραξη. Στη ρήξη αυτή οι πιέσεις στο φυσίγγι αυξάνονται απότομα, σε σημείο που υπερβαίνουν την τελική αντοχή του μετάλλου, και έτσι το όπλο σκάει. Η ρήξη αυτή μπορεί -και συχνά το κάνει- να καταστρέψει τόσο τις κάννες όσο και τη βάση. Και οι δύο τύποι ρήξης παρουσιάζουν φαινόμενα που μοιάζουν με "έκρηξη", αλλά δεν είναι. Η πυρίτιδα δεν εκρήγνυται αλλά καίγεται, παράγοντας αέρια όπως κάνει κανονικά... Ομως, λόγω έμφραξης ή ραγδαίας αύξησης της πίεσης, σημειώνεται ρήξη του όπλου. Η έκρηξη είναι ένα άλλο φαινόμενο, που καμία σχέση δεν έχει με την καύση. Στην έκρηξη η ταχύτητα των αερίων είναι τεράστια και ακαριαία. Οι πυροτεχνουργοί μιλούν σε κλίμακες χιλιάδων μέτρων το δευτερόλεπτο, γι' αυτό και ο τεχνικός όρος της εκρηξιμότητας διεθνώς λέγεται "Brisance" που μπορεί να μεταφραστεί ως "θραυστικότητα"...

Πώς, λοιπόν, μπορεί να δημιουργηθεί μια εκρηκτική κατάσταση στο λειόκαννο, όταν δεν υπάρχουν κενά στον κάλυκα; Ενας Αμερικανός οπλουργός έχει προσφέρει μια θεωρία που αξίζει να την ξέρουμε:

Μια βραδεία ανάφλεξη προωθεί το σύνολο της γόμωσης μερικά εκατοστά μέσα στην κάννη. Για κάποιο άγνωστο λόγο η πυρίτιδα δεν αναφλέγεται, αλλά με την ώθηση ουσιαστικά "ψεκάζεται" σε μια σχετικά μεγάλη έκταση μεταξύ κάλυκα και βύσματος, οπότε το σκηνικό αρχίζει να μοιάζει με το φυσίγγι ραβδωτού με την ελλιπή γόμωση!

Στη συνέχεια η πυρίτιδα εκρήγνυ- ται (δεν καίγεται), και τα αέρια ταξιδεύουν με τεράστιες ταχύτητες και θραυστικότητα, αναπτύσσοντας δυνάμεις που το ατσάλι δεν μπορεί να συγκρατήσει. Το αποτέλεσμα της έκρηξης είναι πάντα καταστροφικό για το όπλο και επικίνδυνο για τον χειριστή και τους γύρω του! Η ένταση και η ενέργεια είναι τόσο μεγάλες που μέρη του όπλου εκσφενδονίζονται με μεγάλη ταχύτητα προς όλες τις κατευθύνσεις. Το όπλο μετατρέπεται στην ουσία σε μια "βόμβα".

Η θεωρία του Αμερικανού οπλουργού φαίνεται να εξηγεί κάποια σπανιότατα συμβάντα, όπως αυτό που ανέφερε ανώτερος αξιωματικός της αστυνομίας πρόσφατα. Στο συγκεκριμένο συμβάν η έκρηξη ήταν τόσο βίαιη που έσκασε το όπλο, καθώς και τα δύο φυσίγγια στην αποθήκη, τραυματίζοντας σοβαρά το χέρι του κυνηγού!

Υστερα από κάθε αφλογιστία φυλάξτε το φυσίγγι και αναφέρετε το συμβάν στον κατασκευαστή ή τον εισαγωγέα. Ενδέχεται να είναι ένδειξη ελαττωματικής παρτίδας φυσιγγίων.

Νικήτας Κυπρίδημος
Συντάκτης: Κυνηγετικές σελίδες